Bellenscherm in Amsterdam blijft: vangt 1 ton plastic afval per jaar
Er wordt onderzocht waar in de stad nog een extra bellenscherm kan komen.
Lees meerOnder het motto ‘Samen Vernieuwend Organiseren’ wil het Kennisactieprogramma Water (KAP Water) de transitie naar een circulaire, veerkrachtige regio van de toekomst bevorderen, door kennis die is ingebed in plannings- en ontwerpprocessen te ontwikkelen en toegankelijk te maken. KAP Water moet een vrijplaats worden voor systematische en gestructureerde kennisuitwisseling tussen wetenschap, bestuur en praktijk. Alle binnen KAP Water opgedane kennis is eind 2019 gebundeld in de synthesemap ‘Strategische Optiematrix’. Om de kennis toegankelijker te maken voor bestuurders en praktijkvernieuwers wordt gewerkt aan een onlineversie van deze tool.
Met wetenschappelijk gedegen en breed gedragen kennis worden de beslissingen en handelingen van Waternet en de samenwerkingspartners beter onderbouwd. En met een passend governance-systeem en sterkere verbindingen tussen waterbeheer, wetenschap, werk en welzijn worden de wenselijke innovaties toegepast in cocreatie-projecten. In 2019 hebben de actieonderzoekers van KAP Water zich sterk gericht op het ondersteunen en het (mede)ontwerpen van cocreatie-trajecten. Ze werken bij diverse universiteiten en kennisinstellingen, zoals de UvA, de VU, KWR, TU Delft, en de WUR.
Cocreatie gaat over de integratie van beleidsdomeinen, bijvoorbeeld door voor een bepaalde wijk samenwerking te organiseren tussen de mensen die het energiesysteem ontwerpen en de mensen die het watersysteem ontwerpen. KAP Water voegt kenniscocreatie toe aan deze ontwerpprocessen. Van meet af aan zijn de onderzoekers betrokken bij de cocreatie-trajecten. Kennis wordt ontwikkeld door en met ontwerpers in het traject, en onderzoekers ondersteunen de ontwerpers. Omgekeerd geldt dat de ontwerpers via het KAP Water-netwerk gemakkelijker aan de beschikbare kennis kunnen komen.
In 2018 is het meest ‘actiegerichte’ onderdeel van KAP Water opgenomen in het ‘Koppelkansen Traject’. In het Koppelkansen Traject werken ontwerpers van de gemeente Amsterdam, Waternet/AGV en Liander vergaand samen om de complexe stedelijke opgaven integraal aan te pakken.
Door middel van reflexief, interactief, ontwerp werkt AGV samen met de lokale betrokkenen in drie polders aan duurzaam, socio-economische oplossingen voor de toekomst van de polders, zowel rekening houdend met ieders behoeften als met de bodeminstabiliteit, de bodemdaling, oprukkende zoute kwel, de energietransitie, biodiversiteitsverlies en een hoofdwatersysteem dat onder de verwachte klimatologische veranderingen steeds verder onder druk komt te staan.
Voor het uitvinden van nieuwe samenwerkingsvormen tussen wetenschap en praktijk heeft KAP Water internationale lof geoogst. De OECD, de organisatie voor economische samenwerking en ontwikkeling, publiceerde onlangs het rapport ‘Transformatie van publieke waarde; steden als de speeltuin van de toekomst’. Daarin wordt KAP Water genoemd als innovatief voorbeeld: een toonbeeld van een vernieuwende systemische aanpak. Ook in 2018 ging een KAP Water-project van start met financiering en erkenning van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW), het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), NWO, Platform31 en NRPO-SIA in het kennisprogramma Smart Urban Regions of the Future (SURF), dat deel uitmaakt van het kennisinitiatief Verbinden van Duurzame Steden (VerDuS). Eind 2019 werden uit het KAP Water-netwerk twee nieuwe NWO-voorstellen gehonoreerd: TransB en SteppingOut.
Cofinanciering en kennisuitwisseling met het collectieve onderzoeksprogramma Water in de Circulaire Economie (WiCE) is vanaf begin 2018 ook een feit. Met WiCE-onderzoekers wordt rondom het thema ‘Waarde in de Keten’ gewerkt aan diverse kennis-actieprojecten. Zo wordt het concept ‘meervoudige waardecreatie’ geoperationaliseerd voor toepassing door Waternet/AGV en andere organisaties.
De praktijkvernieuwers in KAP Water hebben behoefte aan uitwisseling van kennis en ervaringen met cocreatie-trajecten op andere plekken in Nederland. Kenniswerkplaatsen zijn georganiseerd met deelnemers van Superlocal (Kerkrade), waar 125 sociale huurwoningen circulair worden gemaakt met onder andere een gesloten waterkringloop. Het is de bedoeling om een decentraal systeem te ontwerpen, dat zowel lokaal als centraal een positieve impact heeft. Ook met Helmond Brainport Smart District (BSD) wordt kennis uitgewisseld. Helmond BSD heeft de ambitie om de slimste wijk ter wereld te worden en vanaf eind 2018 werken de provincie, de gemeente, het waterbedrijf en waterschappen samen aan het ontwerp van een circulaire waterketen voor een wijk met circa 1500 woningen en een businesspark van ruim 12 hectare.
Naast de ambities van onderzoekers en praktijkvernieuwers is er in KAP Water behoefte aan interbestuurlijk overleg. Bestuurders van verschillende organisatietypen (bijvoorbeeld waterschap en gemeente) en ook van verschillende organisaties (bijvoorbeeld waterschappen op verschillende locaties) gaan met elkaar in gesprek over hun toekomstbeelden en de mogelijke consequenties voor de verdeling van verantwoordelijkheden, risico’s en middelen. Er is ook behoefte aan bijeenkomsten die wetenschappers, bestuurders en praktijkvernieuwers bij elkaar brengen. Hier blijft KAP Water aan werken, ook in de toekomst, namelijk een vrijplaats creëren voor systematische en gestructureerde kennisuitwisseling. De waarde van KAP Water zit in de nieuwe verbindingen en verhoudingen tussen wetenschap, bestuur en praktijk. In de cocreatie-trajecten zelf worden deze verbindingen aangevuld met het bedrijfsleven en met (toekomstige) bewoners (quadrupel helix).
Terwijl het werk aan nieuwe initiatieven belangrijk is en blijft, is het in 2020 ook zaak om te consolideren. Eind 2019 zijn alle resultaten van KAP Water tot nu toe samengebracht in een ‘Strategische Optiematrix’. In deze synthesestap is alle opgedane kennis gebundeld rondom een aantal generieke vraagstukken, zoals:
Breedte van taakopvatting en mate van samenwerking
Burgerbetrokkenheid, verdeling van verantwoordelijkheden en mate van ontzorging
Veranderingsbereidheid, risicobereidheid en innovativiteit.
In de optiematrix worden voor ieder vraagstuk meerdere opties/standpunten/oplossingen gedefinieerd. Uit de verschillende combinaties van opties kunnen scenario's voor de toekomstige governance van water worden gebouwd. De onderzoekers werken als ‘honest brokers of policy options’ door de voor- en nadelen van de verschillende opties helder te communiceren (betekenisgeving). De eerste versie van deze optiematrix is onder andere in 2019 gebruikt als input voor het inwerkprogramma voor nieuwe AGV-bestuurders. Momenteel wordt gewerkt aan een meer interactieve onlineversie van deze tool om KAP Water-kennis toegankelijker te maken voor bestuurders en praktijkvernieuwers. Het doel is duurzame ontwikkeling te stimuleren en Waternet te ondersteunen bij het uittekenen van transitiepaden.
Er wordt onderzocht waar in de stad nog een extra bellenscherm kan komen.
Lees meerAls beheerder van aquathermiebronnen heeft Waternet de omgevingswarmtekaart opgezet.
Lees meerWaternet is bezig met een pilot om met drones inspecties uit te voeren van circa 14.000 zonnepanelen in Nieuwegein.
Lees meerMet drones kunnen we onze assets, gevels en daken inspecteren en controleren op lekkages. En het controleren van zonnepanelen op defecten.
Lees meer